در صلوات ابن عربی از امام کاظم(ع) به «جلاء زجاجة الأشباح» تعبیر شده است. این جمله به چه معنا است و بیانگر چیست؟

جدا از بررسی صحت استناد این صلوات به محی الدین ابن عربی، باید گفت که در آن صلوات، یکی از فضایل امام کاظم(ع)، این‌گونه مطرح شده است که حضرتشان «جلای شیشه اشباح» می‌باشند.[1]

به نظر می‌رسد مقصود از این عبارت، اشاره به مقام اعیان ثابته باشد؛[2] زیرا ظاهرا مقصود از اشباح همان ماهیت است؛ جلای شیشه اشباح شاید به معنای بروز و ظهور ماهیات در صحنه‌ی وجود و یا در مرتبه‌ی طلب وجود باشد که انسان کامل و امام(ع) در این مراتب نیز حضور دارد، و به برکت وجود امام(ع)، ماهیات به نور وجود جلا می‌یابند.

[1]. جلاء زجاجة الأشباح. موسوى خلخالى، صالح، شرح مناقب محیى الدین عربى، ص 266، تهران، کتابخانه خورشید، چاپ اول، 1322ش.

[2]. ر. ک: «سرادق، کرسی، عرش و اعیان ثابته»، 50759؛ ««ثابتات ازلیه» و «اعیان ثابته»»، 102772.